۲-۳- مفهوم و اقسام ضرر بدنی ۵۸
۲-۳-۱- مفهوم ضرر بدنی ۵۸
۲-۳-۲- اقسام ضررهای بدنی ۵۹
۲-۳-۲-۱- هزینه های درمان و توابع آن ۵۹
۲-۳-۲-۲- ضرر از کارافتادگی و عدم اهلیت. ۵۹
۲-۳-۲-۳-آنچه نزدیکان مجروح (مانند زن و فرزندان و پدر و مادر نیازمند) از آن محروم شدهاند ۶۰
۲-۳-۲-۴- خسارت معنوی مجروح و نزدیکان او ۶۲
۲-۴- مصادیق مشتبه در خسارات قابل جبران ۶۲
۲-۴-۱- خسارت تخلف از اجرای تعهد. ۶۳
۲-۴-۱-۱- ضمانت اجرا در قراردادها و تعهدات. ۶۴
۲-۴- ۱- ۱- ۱- حق اجبار به اجرای عین تعهد. ۶۵
۲-۴- ۱- ۱- ۲- حق فسخ ۶۶
۲-۴- ۱- ۱-۳- حق حبس ۶۶
۲-۴-۱-۲- حق مطالبه خسارت یا مسئولیت قراردادی ۶۷
۲-۴-۱-۲-۱- انقضاء موعد اجرای قرارداد. ۶۷
۲-۴-۱-۲-۲- وجود ضرر ۶۹
۲-۴-۱-۲-۳- تقصیر متعهد در تخلف از انجام تعهد. ۶۹
۲-۴-۱-۳- شرط عدم مسئولیت. ۷۰
۲-۴-۱-۴- اسباب معافیت متعهد از پرداخت خسارت. ۷۱
۲-۴-۱-۴-۱- قوه قاهره (فورس ماژور) ۷۱
۲-۴-۱-۴-۲- فعل متعهدله یا شخص ثالث. ۷۳
۲-۴-۱-۵- نتیجه بحث. ۷۳
۲-۴-۲- خسارت تأخیر تأدیه. ۷۴
۲-۴-۲-۱- مفهوم خسارت تأخیر تأدیه. ۷۵
۲-۴-۲-۱-۱- خسارت تأخیر تأدیه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ۷۵
۲-۴-۲-۱-۲- خسارت تأخیر تأدیه بعد از انقلاب اسلامی ۷۸
۲-۴-۲-۲- بررسی خسارت تأخیر تأدیه از نظر فقها و حقوقدانان ۸۱
۲-۴-۲-۲-۱- خسارت تأخیر تأدیه از نظر فقها ۸۱
۲-۴-۲-۲-۲- خسارت تأخیر تأدیه از نظر حقوقدانان ۸۳
۲-۴-۲-۲-۳- مبدأ محاسبه خسارت تأخیر تأدیه. ۸۷
۲-۴-۲-۲-۴- مقایسه خسارت تأخیر تأدیه با ربا ۸۹
۲-۴-۲-۲-۵- نتیجه بحث. ۹۰
۲-۴-۳- خسارات دادرسی ۹۱
۲-۴-۳-۱- مفهوم خسارات دادرسی ۹۱
۲-۴-۳-۳- خسارات قابل مطالبه از تأمین ۹۲
۲-۴-۳-۴- شرایط مطالبه خسارت از تأمین ۹۳
فصل سوم:ضررهای معنوی
۳-۱- ضررهای معنوی ۹۵
۳-۲- مفهوم ضرر معنوی ۹۶
۳-۳- انواع ضرر معنوی و مصادیق بارز آن ۹۷
۳-۳-۱- خسارت معنوی ناشی از لطمه به حیثیت، شهرت، اعتبار و عقاید مذهبی ۱۰۰
۳-۳-۲- از بین بردن زیبایی ۱۰۲
۳-۳-۳- خسارت معنوی ناشی از مرگ. ۱۰۲
۳-۳-۴- خسارت معنوی شخصی ناشی از صدمه به دیگری ۱۰۴
۳-۳-۵- خسارت معنوی ناشی از بین بردن حیوان و فقدان اشیاء ارزشمند. ۱۰۵
۳-۴- ضرر معنوی در فقه و حقوق ایران ۱۰۵
۳-۴-۱- ضرر معنوی در فقه. ۱۰۶
۳-۴-۲- ضرر معنوی در حقوق ایران ۱۰۹
۳-۴-۲-۱- ضرر معنوی در قوانین موضوعه. ۱۱۰
۳-۴-۲-۲- رویه قضایی در خصوص ضرر معنوی ۱۱۳
۳-۴-۳- دعوی جبران ضرر معنوی ۱۱۵
۳-۴-۳-۱- ضرر معنوی اشخاص حقوقی ۱۱۹
۳-۴-۳-۲- ضرر معنوی اشخاص حقوق عمومی ۱۲۰
۳-۴-۳-۳- ضررهای جمعی ۱۲۱
۳-۴-۳-۴- ضرر معنوی ناشی از بر هم زدن نامزدی ۱۲۲
۳-۴-۴- خسارت معنوی مازاد بر دیه. ۱۲۴
۳-۴-۴-۱- نظر حقوقدانان ۱۲۴
۳-۴-۴-۲- نظر فقهاء ۱۲۶
۳-۴-۵- نحوهی ارزیابی و جبران ضرر معنوی ۱۲۸
۳-۴-۵-۱- نحوهی ارزیابی ضرر معنوی ۱۲۹
۳-۴-۵-۲- روشهای جبران ضرر معنوی ۱۳۰
۳-۴-۶- نتیجه بحث. ۱۳۰
فصل چهارم:منافع ممکن الحصول یا عدم النفع
۴- ۱- منافع ممکن الحصول یا عدم النفع ۱۳۳
۴-۲- تعریف عدم النفع و اقسام آن ۱۳۳
۴-۲-۱- عدم النفع محقق ۱۳۴
۴-۲-۲-عدم النفع محتمل ۱۳۵
۴-۳- ماهیت عدم النفع ۱۳۶
۴-۳-۱- عدم النفع در فقه. ۱۳۸
۴-۳-۱-۱- نظر مخالفین ۱۳۹
۴-۳-۱-۲- نظر موافقین ۱۴۰
۴-۳-۲- عدم النفع در حقوق ۱۴۳
۴-۳-۲-۱- نظر مخالفین ۱۴۳
۴-۳-۲-۲- نظر موافقین ۱۴۳
۴-۳-۳- عدم النفع در قوانین ۱۴۸
۴-۳-۴- عدم النفع در کنوانسیون بیع بینالمللی کالا مصوب ۱۹۸۰. ۱۵۲
۴-۳-۵- نتیجه بحث. ۱۵۲
۴-۴- شرایط ضررهای قابل مطالبه. ۱۵۳
۴-۴-۱- ضرر باید مسلم باشد. ۱۵۳
۴-۴-۱-۱- ضرر آینده ۱۵۵
۴-۴-۱-۲- ضرر محتمل ۱۵۵
۴-۴-۱-۳- بخت از دست رفته. ۱۵۶
۴-۴-۲- ضرر باید مستقیم و بیواسطه باشد. ۱۵۷
۴-۴-۳- ضرر ناشی از لطمه به حق قانونی باشد. ۱۵۸
۴-۴-۵- ضرر باید قابل پیشبینی باشد. ۱۶۱
۴-۴-۶- ضرر ناشی از اقدام و کاهلی زیاندیده نباشد. ۱۶۳
۴-۵- علل موجهه و تأثیر آن بر مسئولیت. ۱۶۴
۴-۵-۱- دفاع مشروع. ۱۶۴
۴-۵-۲- حکم قانون یا مقام صالح ۱۶۵
۴-۵-۳- اعمال مجاز ۱۶۶
۴-۵-۴- اضطرار ۱۶۶
۴-۵-۴-۱- شخص برای دفع ضرر خود به دیگری خسارت وارد کند. ۱۶۷
۴-۵-۴-۲-شخص برای دفع ضرر از غیر به اموال او خسارت وارد کند. ۱۶۷
۴-۵-۴-۳- شخص برای دفع ضرر از کسی به شخص ثالث ضرر وارد کند. ۱۶۸
فهرست منابع ۱۷۱
ضررهای قابل مطالبه در حقوق ایران
به وسیلهی:
شهباز کرمی دهنو
چکیده
لازمه زندگی اجتماعی آن است که هیچ کس به دیگری زیانی وارد نسازد و اگر موجب ورود ضرر به دیگری شود این خسارت نامتعارف و نامشروع باید توسط عامل زیان جبران گردد و هیچ ضرری بدون جبران باقی نماند، لذا در صورتی که تمامی شرایط و ارکان مسئولیت مدنی وجود داشته باشد، زیاندیده حق خواهد داشت جبران تمام زیانهای مادی و معنوی خود را از عامل زیان بخواهد و او ملزم به جبران زیانی است که از این رهگذر به دیگری وارد نموده است. بحث ضررهای فابل مطالبه در سالهای اخیر جایگاه ویژهای یافته و مورد توجه خاص حقوقدانان و فقها قرار گرفته است و آرای قضایی بسیاری راجع آن صادر شده است. ضررهای قابل مطالبه به طورکلی به دو دسته تقسیم می شود: ۱-مادی ۲-معنوی. صدمههای بدنی را باید زیانی میان آن دو گروه به شمار آورد، چون هر دو چهره مادی و معنوی را دارا است، و در خصوص قابل مطالبه بودن این نوع از ضرر هم اشاره شده است. هدف اساسی این تحقیق شناخت اقسام ضررهای قابل مطالبه در حقوق ایران است، که پایان نامه خود را در چهار فصل تدوین نمودهام، در فصل اول کلیات مورد بررسی قرار گرفته است، در فصل دوم ضررهای مادی در فصل سوم ضرر معنوی و در فصل چهارم عدم النفع یا منافع ممکن الحصول مورد بررسی قرار گرفته است.
واژگان کلیدی: ضرر- ضرر مادی- ضرر معنوی – عدم النفع – خسارت تأخیر تأدیه
مقدمه
بحث از خسارات قابل جبران (یا خسارت قابل مطالبه) از دیرباز جزء موضوعات جنجال برانگیز حقوق مسئولیت مدنی ایران بوده و نظرات مختلفی دراینباره ارائه شده است. دو دیدگاه کلی دراینباره در حقوق ایران مطرح شده است: از طرف اکثر فقهای امامیه بدون آنکه بحث مستقلی را به این مقوله اختصاص دهند قاعده کلی دراینباره بنا نهند به مناسبت در بحثهای فقهی مختلفی معترض مسئله خسارات قابل جبران شده و در این مقام مباحثی را مطرح نموده اند. از جمله در بحث قواعد اتلاف، غرور، لاضرر و غصب به جبران ضرر و زیان اشاره کرد و ضمان را دربارۀ بعضی خسارات ثابت و در خصوص بعضی دیگر منتفی دانسته اند. در مقابل ، بسیاری از حقوقدانان جدید ایرانی که، علیرغم استفاده و توجه به مبانی فقهی و مباحث فقها از روش نوینی در بحثهای حقوق استفاده می کنند به طور مستقیم به بحث کلی خسارات قابل جبران در حقوق مسئولیت مدنی پرداختهاند. آنچه در بین حقوقدانان شهرت دارد و به نظر اصل مسلم و مطابق با عدالت و انصاف و نیازهای امروز معرفی می شود، اصل لزوم جبران کلیه خسارت است، بدین نحو، که هرکس زیانی به دیگری وارد نماید، صرف نظر از نوع آن«مالی، معنوی، بدنی و جانی» در صورت جمع بودن دیگر شرایط مسئولیت مدنی «فعل زیانبار و رابطه سببیت» مکلف به جبران کامل همه خسارات خواهد بود. (کاتوزیان، حقوق مدنی الزامهای خارج از قرارداد ضمان قهری ،۱۳۷۴ صص۶۹، ۲۱۸ به بعد)
دانلود پایان نامه های ارشد